Ba tháng ở Giang Nam, cỏ mọc đầy đồng, chim oanh ríu rít bay qua.
Tiếng bánh xe lăn kẽo kẹt trên con đường lát đá vang vọng trong con ngõ nhỏ yên tĩnh. Những dây leo xanh mướt bò lên tường viện cũ kỹ, phủ đầy mạng nhện giăng kín giữa các kẽ lá.
Một nữ tử ngồi dựa vào tường, khoanh chân lại. Cánh cửa gỗ bên cạnh bị xé mất một nửa lớp giấy niêm phong.
“Lưu Ly, sao ngươi lại ngồi dưới đất thế? Đất ẩm ướt lắm, mau đứng lên đi.”
Chiếc xe gỗ một bánh dừng trước mặt nàng, Trần bà buông tay cầm, làm bộ bước tới kéo nàng dậy. Nhưng vừa nhìn thấy trên người nàng lấm lem bẩn thỉu, bà lại kín đáo thu tay về, đứng yên bên cạnh.
Lưu Ly ngồi quá lâu, vừa đứng dậy, máu huyết dâng lên khiến nàng choáng váng. Nàng loạng choạng vài lần mới đứng vững, khẽ cười đáp lại:
“Đói quá, chân ta đứng không nổi.”
Trần bà đảo mắt suy nghĩ, rồi nói:
“Để lát ta nấu mì cho ngươi ăn.”
Bà bước tới trước, dùng sức đẩy mạnh cánh cửa gỗ:
“Vào sân đi, chúng ta nghỉ tạm ở đây vài ngày.”
Lưu Ly đứng ngoài cửa, nhìn thấy trên búi tóc của Trần bà cài một cây trâm hoa mới, màu vàng ánh lên trông thanh lịch làm sao. Rõ ràng đó là vàng ròng.
Lòng nàng trĩu nặng, nhưng vẫn theo bà vào tiểu viện.
Trần bà lấy từ chiếc xe gỗ ra một bát bột mì nhỏ, sau đó xoay người đi lấy nước, nhanh nhẹn nhào bột. Dưới ánh nắng, cây trâm vàng trên búi tóc bà ánh lên lấp lánh, khiến Lưu Ly mải mê nhìn ngẩn ngơ.
Lưu Ly vừa tròn mười lăm tuổi. Khi ở Thiệu Hưng, không ít người đã đến tìm Trần bà hỏi cưới nàng, nhưng bà đều uyển chuyển từ chối, lấy cớ rằng nàng còn nhỏ. Lưu Ly hiểu rõ trong lòng, chẳng qua vì Trần bà thấy giá bán chưa xứng.
Dù tuổi đời còn trẻ, nàng đã trải qua không ít thăng trầm. Nàng từng bị mẹ mìn bán đi không biết bao nhiêu lần. Lúc đầu, ký ức còn mơ hồ, nhưng sau đó, nàng phải đi xiếc rong, rồi vào quán cơm rửa bát, lại vào vườn trà hái lá. Trong số những người môi giới, Trần bà có thể xem như người tốt. Sau khi mua nàng, bà chỉ một lòng muốn gả nàng đi, chưa từng đánh đập hay chửi mắng nàng. Đối với Lưu Ly, vậy là đủ.
Một bát mì nóng hổi được đặt trước mặt nàng, kèm theo đó là đôi đũa đã bóng lên vì dính dầu mỡ.
“Ăn đi!”
Lưu Ly nhìn thấy có cơm ăn, chẳng còn bận tâm chiếc đũa dầu mỡ. Nàng bưng bát lên, húp mì từng miếng lớn, chỉ trong nháy mắt đã thấy đáy bát. Trần bà đứng bên cạnh nhìn nàng ăn, cuối cùng không nhịn được mà nói:
“Gả cho người ta rồi không được ăn kiểu này đâu đấy. Ăn không ra dáng cẩn thận bị đánh cho.”
Lưu Ly không đáp lời, chỉ uống hết ngụm nước lèo cuối cùng, rồi quay sang mỉm cười với Trần bà:
“Ăn kiểu nào mà chẳng bị đánh, ăn no rồi bị đánh ít ra cũng đỡ đau hơn.”
Nụ cười của nàng làm lộ rõ lúm đồng tiền sâu hoắm trên gương mặt đầy đặn. Khi Trần bà nhìn thấy nàng lần đầu, cảm giác cũng rất đỗi bình thường: thiếu nữ mười bốn tuổi, dáng vóc gầy gò, tựa cây gậy trúc nhỏ bé đứng lẻ loi một góc, ánh mắt nhút nhát sợ sệt. Những người khác nhanh chóng bị người ta mua đi, chỉ có nàng vẫn đứng đấy, đôi mắt thỉnh thoảng len lén nhìn người qua lại.
Lúc ấy, Trần bà mang nàng về với một túi bột mì, dự định tìm một người mua thích hợp. Nhưng mà, đứa bé này quá mức tầm thường, nhan sắc cũng chẳng nổi bật, dĩ nhiên không dễ được giá. Vì vậy, bà đành cắn răng nuôi nàng thêm một năm, cho ăn uống tử tế. Năm đó, thân hình nàng vẫn mảnh khảnh như trước, nhưng gương mặt thì trổ nét thanh tú, rạng rỡ hẳn lên, khiến người khác không khỏi tấm tắc khen ngợi.
Sau nhiều lần chọn lựa, cuối cùng Trần bà quyết định giao nàng cho một tay buôn phóng khoáng ra giá ba trăm lượng bạc kèm theo trang sức. Người mua là một lão già khoảng bốn, năm chục tuổi, ăn mặc nhã nhặn trông cũng có vẻ hiền lành. Nghĩ rằng hẳn người này sẽ không gây chuyện rắc rối, Trần bà vui mừng đồng ý. Lần này bà đưa Lưu Ly tới Cô Tô, chờ người mua đến đón nàng đi. Còn họ sẽ đưa nàng đến đâu hay làm gì, Trần bà chẳng buồn hỏi. Với bà, mọi chuyện đến đây đã chẳng còn liên can.
Ăn xong bát mì, Lưu Ly đứng dậy rửa chén. Nhìn đôi đũa bóng nhẫy mỡ, nàng ngồi xổm xuống bồn nước, cẩn thận chà rửa hồi lâu cho đến khi thấy lại màu gỗ ban đầu, lòng mới cảm thấy nhẹ nhõm. Xong việc, nàng trở về mép giường, cởi giày rồi nằm xuống, đối diện với Trần bà. Suy nghĩ hồi lâu, nàng mới mở miệng hỏi:
“Trần bà, người định cưới ta là nhà nào vậy?”
Từ “cưới” của nàng làm Trần bà hơi sững sờ, sau đó bà qua loa đáp:
“Nghe nói là nhà buôn, đi khắp nơi làm ăn. Sau này ngươi sẽ thành vợ thương nhân rồi, chắc không phải chịu đói nữa đâu.”
Bọn buôn người chẳng có chút lương tâm, mua bán thế nào thì không cần nói cũng biết. Nói dối đối với họ như chuyện cơm bữa, chẳng hề lộ vẻ lúng túng gì cả.
Lưu Ly khẽ “ừm” một tiếng, rồi chìm vào giấc ngủ. Bao năm nay lang bạt không chốn nương thân, ăn không no, ngủ chẳng yên. Giờ đây có cơ hội ăn thì nàng ăn hết sức, có thể ngủ thì ngủ thật sâu. Nàng ngủ say đến mức phát ra tiếng ngáy nhỏ, hơi thở đều đều. Trần bà nghe nàng thở, cũng dần thϊếp đi.
Hai người ở trong tiểu viện cho đến sáng sớm ngày thứ ba. Lúc cả hai vẫn đang ngủ, cửa gỗ bỗng kẽo kẹt vang lên. Trần bà lập tức bật dậy, chạy đến cửa sổ, ghé mắt qua lỗ rách trên tấm giấy dán cửa nhìn ra ngoài. Người mua đã đến. Bà quay lại giường, đẩy mạnh Lưu Ly:
“Tỉnh dậy, tỉnh dậy mau!”
Lưu Ly trở mình, chưa chịu mở mắt. Trần bà sốt ruột vì muốn lấy bạc, liền giáng một cái tát lên mông nàng. Lưu Ly đau, rốt cuộc mở mắt ra, nhìn thấy khuôn mặt hầm hầm của Trần bà:
“Mặc quần áo nhanh lên, tướng công của ngươi đến rồi kìa.”
Lưu Ly gật đầu, vừa cài nút áo vừa quay sang nói:
“Trần bà, cầm được bạc rồi thì tìm một nơi yên tĩnh ở quê mà dưỡng già đi. Đừng làm mẹ mìn nữa, tổn thọ lắm.”
Câu nói không hẳn là ác ý, mà như một lời khuyên chân thành. Bà đã có tuổi, ngày ngày làm việc buôn bán con gái nhà lành, khó tránh khỏi bị người ghi hận. Rồi sớm muộn cũng có ngày gặp họa.
Trần bà định mắng nàng vài câu nhưng nghĩ đến ba trăm lượng bạc, cuối cùng nhịn lại, chỉ nói:
“Đi mau đi!”
Lưu Ly bước ra ngoài cùng bà, nhìn thấy trong sân là một nam nhân trung niên, khoảng bốn, năm mươi tuổi, mặc nho sam trông khá lịch lãm. Nàng khẽ mỉm cười với hắn, rồi quay lại nhìn Trần bà lần nữa:
“Trần bà, tin ta đi, đừng làm mẹ mìn nữa.”
Khóe miệng Trần bà hơi nhếch lên, không rõ là cười hay chế giễu, sau đó xua tay:
“Mau đi đi! Sau này ra sao thì tùy vào số phận của ngươi.”
Ra sao ư?
Chỉ là sống sót theo hoàn cảnh mà thôi.
Vương Giác nhìn lướt qua Lưu Ly. Trên khuôn mặt nàng không chút sợ hãi. Một thiếu nữ mười lăm tuổi, nhưng ánh mắt đã đầy vẻ lão luyện và chín chắn. Hắn nghĩ, với cái dáng vẻ này, trên đường trở về chắc nàng sẽ không gây ra rắc rối lớn.
“Đi thôi!” Hắn nói bằng chất giọng trầm trầm.
Lưu Ly gật đầu, quay lại nhìn Trần bà lần cuối, rồi theo hắn ra khỏi sân, bước vào con ngõ nhỏ. Thành Cô Tô đang có mưa phùn rả rích. Vương Giác mở dù giấy che cho nàng, những giọt mưa tí tách rơi lên dù, chảy xuống con đường lát đá, biến nó trở nên ướt sũng. Khi ra khỏi con ngõ sâu, nàng không kìm được quay đầu nhìn lại. Phía sau chỉ là màn sương dày đặc, tựa như những cảm xúc xa lạ mà nàng chưa từng chạm tới.
Ven đường có một chiếc xe ngựa dừng sẵn. Là một chiếc xe ngựa thật sự, do ba con ngựa khỏe mạnh kéo. Nhìn thấy nó, Vương Giác bật cười nhẹ. Lưu Ly không hỏi gì thêm, chỉ yên lặng bước lên xe. Sau khi hắn đóng cửa xe, bên ngoài vang lên tiếng roi ngựa. Chiếc xe lập tức lăn bánh.
Trong xe, Lưu Ly bị xóc mạnh, ngồi thu mình vào một góc, chẳng nói lời nào.
Nàng không hỏi hắn muốn đi đâu, cũng không hỏi hắn là ai.
Vương Giác vốn ít nói, thấy nàng không hỏi gì, hắn cũng vui vẻ giữ im lặng, cầm một cuốn sách lên đọc. Tiếng mưa rơi ngoài xe vang đều đều, ru nàng chìm vào giấc ngủ.
Trong mộng, nàng thấy Trần bà bị người ta siết cổ chết, dây thừng quấn chặt quanh cổ, lưỡi bà thè ra trông thật kinh khủng. Nàng giật mình tỉnh dậy, thở hổn hển. Nhìn qua, thấy Vương Giác vẫn đang lật sách. Nàng dè dặt hỏi:
“Đồ đạc của ta còn để ở tiểu viện, có thể quay lại lấy không?”
Vương Giác liếc nàng một cái đầy ẩn ý, rồi mở cửa xe, bảo xa phu quay lại.
Khi xe dừng ở đầu ngõ, Lưu Ly bước xuống. Nhận thấy hắn không đi theo, nàng đành một mình quay trở lại tiểu viện. Đẩy cửa bước vào, bên trong trống không, Trần bà đã đi rồi. Giấc mơ khi nãy hóa ra chỉ là mộng.
Vương Giác nhìn nàng bằng ánh mắt sâu xa, sau đó mở cửa xe và ra hiệu cho phu xe quay lại đầu ngõ. Lưu Ly xuống xe, nhận ra rằng Vương Giác không đi cùng. Nàng đứng đó chờ đợi, hơi bất ngờ khi thấy ánh mắt của hắn lóe lên một tia sắc lạnh mơ hồ. Hắn nói với nàng:
“Đi nhanh rồi quay lại!”
Lưu Ly hơi ngỡ ngàng khi thấy hắn không đi theo, nhưng vẫn chần chừ bước về phía con ngõ nhỏ. Nàng đi đến căn viện cũ, đẩy cửa bước vào, bên trong trống không, chẳng còn ai. Trần bà đã đi rồi. Hóa ra giấc mơ vừa rồi chỉ là một giấc mộng.
Người kia không đi theo, Trần bà cũng đã rời đi. Đây chẳng phải là cơ hội tốt trời ban để nàng bỏ trốn sao? Nàng tự hỏi sau khi chạy thì nên đi đâu? Nàng biết ảo thuật, có thể vào một gánh hát để kiếm sống. Nghĩ đến đây, nàng quyết tâm phải chạy trốn. Nhưng rồi ý nghĩ ấy lại bị ngăn lại khi hình ảnh đôi mắt thoáng qua nét đen tối của Vương Giác hiện lên trong đầu. Nếu hắn không hoàn toàn chắc chắn, làm sao có thể để nàng đi một mình? Nếu nàng thật sự bỏ trốn mà bị bắt lại, không chừng sẽ phải chịu những hình phạt khủng khϊếp.
Suy nghĩ ấy khiến bước chân nàng chậm dần, cuối cùng nàng lặng lẽ quay lại lối ra con hẻm nhỏ. Khi đến trước xe ngựa, phu xe mở cửa cho nàng. Lưu Ly lên xe, thấy bên trong có đặt một chậu than đang cháy. Vương Giác chỉ vào đó, nói:
“Ngày mưa lạnh, lại đây sưởi ấm đi!”
Lưu Ly khẽ đáp “Vâng” rồi ngồi xuống bên cạnh chậu than, đưa tay ra để hơ ấm. Đôi tay nàng đã chịu nhiều khổ cực, nứt nẻ, sưng đỏ, đến giờ vẫn chưa lành. So với đôi tay trắng trẻo tinh tế của Vương Giác, thật là một trời một vực.
“Chúng ta đi Trường An.” Vương Giác bỗng nhiên nói một câu.